David en Goliath
De Europese Unie heeft zich in de rol van Goliath in een groot lobbyschandaal gemengd. Als grote macht miljarden euro’s uitdelen aan NGO’s om haar ‘groene’ agenda te pushen en het beleid te manipuleren. Hoe geld en macht de beleidsvorming aantasten waarmee het fundament van de EU onder druk komt te staan.
Als brancheorganisatie staan we al jaren aan de lat om de belangen van onze achterban te behartigen en ondernemers een stem te geven. Onze kracht is kennis en ervaring. Die gebruiken we om als adviseur een belangrijke rol te vervullen richting overheid en toezichthouder bij de beoordeling van wetten en regels op nut, noodzaak en uitvoerbaarheid. Ons bescheiden kantoor en beperkte budget laten zien dat je met slim gebruik van middelen en het samenwerken met andere brancheorganisaties een waardevolle bijdrage kunt leveren. Dat doen we in alle openheid en met trots.
Het Europees lobbyschandaal heeft het vertrouwen in de publieke sector een forse knauw gegeven. De onthullingen laten zien dat deze subsidies niet bedoeld waren om een open en eerlijk debat te voeren, maar om het gewenste politieke narratief door te drukken. Geld werd gebruikt om ‘gelijk te halen’. Dit raakt niet alleen de ethiek van beleidsvorming, maar ook het vertrouwen van burgers in de politiek.
Ook Frans Timmermans heeft zich als Goliath verbonden aan dit schandaal. In het geheim actiegroepen subsidiëren om bij Europarlementariërs te lobbyen voor zijn ‘groene’ plannen of tegenstanders van beleid in diskrediet te brengen. Voor veel mensen was hij een boegbeeld van de klimaattransitie en een ervaren Eurocommissaris. Met dit schandaal is hij door het ijs gezakt. Dit zal hij ongetwijfeld toeschrijven aan de klimaatverandering. Want enige zelfreflectie op dit punt ontbreekt.
Dat deze kwestie aan het licht is gekomen hebben we te danken aan de niet aflatende inzet van Sander Smit (Europarlementariër voor de BBB) en een aantal van zijn collega’s. Met vastberadenheid zette hij zijn tanden in dit dossier en liet niet los tot de feiten op tafel lagen. Dankzij deze kritische stemmen is blootgelegd wat jarenlang verborgen bleef. Waar het politieke proces soms neigt naar polderen en tactisch manoeuvreren, zijn er gelukkig nog volksvertegenwoordigers die het publieke belang vooropstellen. Hulde!
Wat dit schandaal extra pijnlijk maakt, is dat politieke partijen volgens de regels uitgesloten zijn van directe subsidies. Dit is bedoeld om te voorkomen dat belastinggeld gebruikt wordt voor partijpolitieke agendering. De Europese Rekenkamer stelt dat er organisaties zijn, die zo nauw verbonden zijn met bepaalde politieke stromingen, dat de grenzen tussen onafhankelijkheid en verkapte partijfinanciering vervagen. Het uitdelen van subsidies aan deze organisaties verkleurt de scheidslijn tussen neutrale belangenbehartiging en politieke belangen.
Voor mij benadrukt dit schandaal dat integriteit en transparantie essentieel zijn in iedere vorm van belangenbehartiging. Of je nu de belangen van de sector of de industrie behartigt, je inzet voor dierenwelzijn of tegen de vee-industrie bent. Voer je lobby integer en in alle openheid. Want helaas, ook in Nederland, zijn er genoeg voorbeelden waar de integriteit van clubs ver te zoeken is. Activistische clubs die lak hebben aan waarde en normen en het plegen van misdrijven niet schuwen. Laat staan dat het duidelijk is welke lijntjes er lopen tussen deze organisaties en politieke partijen.
David versloeg Goliath. En wij doen dat ook. Wij laten ons niet uit het veld slaan en blijven ons inzetten voor onze leden. We doen dat op basis van feiten. We laten zien wat goed gaat en werken aan dat wat beter moet. Los van partijpolitieke agenda’s. Want door een eerlijk debat te voeren op inhoud laten wij zien dat je zonder miljarden subsidie ook een wezenlijke impact kan maken. Het werkt! De Europese toon is inmiddels een andere.