Niet haalbaar, niet betaalbaar

Eindelijk was daar de verlossende reactie van het ministerie van LNV: fokveetransporten naar verder gelegen landen kunnen weer doorgang vinden. Vreemd natuurlijk, dat dit zo lang op zich heeft laten wachten. De Europese regels zijn duidelijk, de sector heeft een goed plan ingediend en de export van ons hoogwaardig fokvee is nodig om de voedselproductie elders op een hoger niveau te brengen.

Dat past ook volledig in de visie van de minister. Naast de export van het fokvee zijn ook de stalinrichting en melkmachines gewilde producten. En dat is goed voor de Nederlandse economie. Gelukkig kunnen onze exporteurs weer aan de slag. De minister heeft moeite met de langeafstandstransporten. Ze pleit in Europa zelfs voor een verbod en ziet meer in de export van sperma en genetisch materiaal. Ze lijkt hiermee voorbij te gaan aan het feit dat je voor de inzet van hoogwaardig genetisch materiaal eerst de veestapel op een hoger niveau moet brengen. Kortzichtig is het ook, want je maakt van Europa een eiland.

Op het bord van de boer

Er komen meer onheilspellende plannen op ons af die ons de nodige zorgen baren. Vorige week is de EU-strategie ‘Farm to Fork’ (Boer tot Bord), aangejaagd door Eurocommissaris Frans Timmermans, aangenomen. Die plannen hebben verregaande gevolgen voor onze voedselproductie. De wereldbevolking zal groeien van zeven naar negen miljard mensen. Daarmee neemt de vraag naar voedsel, en zeker naar de voedzame dierlijke eiwitten toe. Met de toenemende vraag naar voedsel moeten we zuinig zijn op onze voedselproducenten.

Leeg bord voor de burger

Het tegendeel lijkt te gebeuren. Als gevolg van de ‘Farm to Fork’-aanpak zal het inkomen van de boer omlaag gaan, het aanbod schaars worden en zullen voedselprijzen stijgen. Dit is zorgwekkend. Zelfs het Amerikaanse ministerie van landbouw waarschuwde vorig jaar dat als de plannen doorgaan, het schaarste en honger zal brengen.
De afgelopen weken rolden de opinies weer over elkaar heen. Eén ervan was dat de plannen juist voordelig kunnen zijn voor boeren. Schaarste zou leiden tot hogere prijzen, gunstig voor de boer. Toch leert de geschiedenis ons dat schaarste vooral leidt tot honger, oorlog en ontwrichting van samenlevingen. Een economisch basisprincipe.

Reële angst

Inmiddels blijkt uit meerdere onderzoeken van onafhankelijke instanties (de WUR, Universiteit van Kiel en zelfs het onderzoeksbureau van de Europese Commissie) dat de angst voor negatieve gevolgen van ‘Farm to Fork’ voor de boer, voor de consument en voor de voedselzekerheid heel reëel is.
De impactanalyse van het onderzoeksbureau van de Europese Commissie heeft overigens een half jaar lang in de la gelegen. Dat zegt wel iets over de kwaliteit van de plannen
en hun gevolgen. Goed nieuws was natuurlijk direct gedeeld. Bovendien wijzen alle kritische rapporten erop dat er misschien minder CO2-uitstoot in Nederland zal zijn, maar dat de productie verplaatst wordt naar landen waar minder efficiency is. Dus per saldo een hogere uitstoot.

Alle reden voor onze sectoren dus om zich zorgen te maken over de ondoordachte EU-strategie en andere plannen waardoor de voedselproductie onder druk komt te staan.
In een quote* vatte SGPEuroparlementariër Bert-Jan Ruissen de ‘Farm to Fork’-plannen kernachtig samen: ‘Niet haalbaar voor de boer en niet betaalbaar voor de consument’.
Duidelijker kan het niet. Raadselachtig blijft, waarom dat niet doordringt.

Helma Lodders
Voorzitter Vee&Logistiek Nederland

* Follow the Money, ‘Boerenlobby misleidt achterban over gevolgen EU-duurzaamheidsplannen’, oktober 2021