Verbouwen

Besluit u op een dag om uw huis te verbouwen, dan begint u niet zomaar te hakken om te zien waar het schip zal stranden. Er is een reden voor de verbouwing: moderniseren, isoleren, of misschien meer ruimte creëren. U maakt een plan, zorgt voor een budget en zoekt capabele mensen die met u meedenken en het werk verzetten. Vanzelfsprekend reserveert u een bedrag ‘onvoorzien’ voor tegenvallers. Normaal zo'n vijf procent. Iedereen weet tenslotte dat er altijd iets kan tegenzitten.

Binnenhof

Ook het Binnenhof, het politieke huis van onze overheid, is aan een verbouwing toe. Vocht, tocht en geluid hebben er vrij spel; niet klimaatbestendig, niet energieneutraal, niet veilig en digitaal verkeert het gebouw nog in de vorige eeuw. Toen de Tweede Kamer in 2015 het besluit nam om tijdelijk te verhuizen waren er ongetwijfeld al flink wat ‘denk’-jaren aan vooraf gegaan. Uiteindelijk ging de Kamer akkoord met een ‘sobere en doelmatige’ verbouwing. Nu konden plannen worden gemaakt, begeleid door vele in- en externe clubjes.

Met de verbouwing die in 2018 had moeten beginnen, liep al snel veel mis. Er was trammelant met de architecten. Gerommel binnen het begeleidingsvehikel. En na 2018 eisten het plots opwellende stikstofbesef en een extra beveiligingswens een rol in de heroverwegingen.

Aan de maat herkent men de koopman

Nu in 2021 is men zover. De raming van oorspronkelijk 475 miljoen euro is verhoogd naar circa 718 miljoen euro, inclusief tijdelijke huisvesting. Daarmee valt het project bijna 50 procent duurder uit. Aan de maat kent men de koopman. Tegen 2027 moet de ‘Grote Renovatie’ van het Binnenhof rond zijn. Wie het verloop van veel andere overheidsprojecten kent, kan nu al inschatten hoe dit zal lopen. Wie weet kan het pand in 2030 betrokken worden.

Hoe het uitpakt met de begroting valt ook nog te bezien. Zelden blijkt de post ‘onvoorzien’ bij overheidsprojecten ook maar een fractie van de overschrijdingen te dekken. De belastingbetaler springt wel bij.

De overheid verbouwt wel meer, soms een hele sector. Helaas wordt met de portemonnee en de toekomstbestendigheid van de ondernemers daarin, eveneens weinig zorgvuldig omgesprongen. Het besef van planningen, afstemming, begeleiding en wederzijds respect lijkt er niet toe te doen.

Talloze voorbeelden die ons als sector raken. Het miljoenenverslindende ICTproject van de NVWA dat mislukte en vervolgens werd afgeblazen. Kosten: 80 miljoen euro. Of dat - tegen alle efficiencybegrippen in - overal twee dierenartsen worden geplaatst. De kalverscenariostudie van LNV. Geen overleg maar wel cruciale gevolgen voor de kalversector en de handelaren. Het blokkeren van de fokvee-export naar Rusland. Driekwart jaar geleden op verzoek van het ministerie een plan van aanpak ingediend en tot op heden geen akkoord. En ook bij de exportkeuringen van slachtvee zien we op dit moment deze werkwijze.

Heden koopman, morgen loopman

Onderhand ontstaat het gevoel dat de sector niet langer welkom is in dit land. De opstelling van de overheid kost ons allemaal ongelooflijk veel extra tijd, geld en geeft vooral stress en ergernis. Kosten van een inefficiënte NVWA worden op het bordje van de ondernemer gelegd en transparantie ontbreekt. De hele agrarische sector lijkt aan de beurt bij de verbouwwoede van de overheid.

Ons leven, onze bedrijven en onze toekomst worden zo onbestendig gemaakt. Heden koopman, morgen loopman.
Zo doe je geen zaken met elkaar. De menselijke maat is zoek, maar ook de Nederlandse ondernemer verdient een waardige behandeling door onze overheid.